Viral Collection
သမိုင္းေနာက္ကြယ္က ေသြးစြန္းေသာ တနဂၤေႏြ ( Bloody Sunday )
ဒုတိယကမၻ႓ာစစ္အစ ပိုလန္ကို ဝင္ေရာက္ တိုက္ခိုက္ျခင္း
၁၉၃၉ ခုႏွစ္အစ ဂ်ာမန္ - ပိုလန္ ပဋိပကၡမွာ ပိုလန္ေတြက ဂ်ာမန္ပိုင္နက္ အေရွ႕ပရပ္ရွား ျပည္နယ္ ထဲကို ပိုလန္ ရဲ႕ ကမ္းေျချမိဳ႕ ျဖစ္တဲ့ ဒန္းဇစ္ (Danzig) ကေန ပိုမို က်ဴးေက်ာ္ ဝင္ေရာက္ျခင္းကေန အခ်င္းမ်ား ရာက ျပသာနာ ၾကီးထြား လာခဲ့ပါတယ္။
ဟစ္တလာက ဒီျပသာနာအေပၚ ျငိမ္းခ်မ္းစြာ ေျဖရွင္းဖို႕ကမ္းလွမ္း ေပမယ့္ တည္ၾကည္ေလးနက္စြာ ေဆြးေႏြး ညိွနိႈင္းျခင္းကို ပိုလန္ေတြက ျငင္းဆန္ ပယ္ခ် ခဲ့ပါတယ္။
ပိုလန္ထဲရွိ လူနည္းစု ဂ်ာမန္တိုင္းရင္းသားေတြ လံုျခံဳ႕ေရးအတြက္လည္း ဟစ္တလာမွာ ေသာကေပြလာျပီး ဦးစားေပး စဥ္းစားစရာ ျဖစ္လို႕ လာျပီ ျဖစ္ပါတယ္။
၁၉၃၄ ခုႏွစ္ ကတည္းက အေရွ႕ပရပ္ရွား နဲ႕ ဒန္းဇစ္ျမိဳ႕ကို ပိုလန္ေတြ က ျဖတ္ေတာက္ ထားရွိခဲ့ျပီး ဝါေဆာအစိုးရက ဒီ ဆိပ္ကမ္းျမိဳ႕ကို စစ္ေရး အတြက္ အေရးပါ အရာေရာက္မွန္းသိလို႕ ထိန္းခ်ဳပ္ထားခဲ့ျကပါတယ္။ ထိုနည္းတူပင္ အေနာက္ပရပ္ရွားရွိ ဆိပ္ကမ္း ျမိဳ႕ႏွစ္ျမိဳ႕ကိုလည္း ထိုနည္းတူ ပိတ္ဆို႕ထားရွိပါတယ္။
ဟစ္တလာက ေျပလည္ေအာင္ ေဆြးေႏြးဖို႕ အၾကိမ္ၾကိမ္ ၾကိဳးစားခဲ့ ေသာ္လည္း မေအာင္ျမင္ပါ။
အဂၤလိပ္ ႏွင့္ ျပင္သစ္ ေနာက္ခံအင္အား ရွိေနတဲ့အတြက္ ပိုလန္က ဒီ ျပသာနာအေပၚ ေခါင္းမာျပီး ဂ်ာမနီ နဲ႕ ေကာင္းစြာ ေဆြးေႏြး ညွိႏိႈင္းျခင္း မျပဳတာ ျဖစ္ပါတယ္။
တစ္ခ်ိန္တည္းမွာပဲ ျပသာနာရဲ႕မီးစကို မီးေတာက္ ျဖစ္ေအာင္ မီး႐ိႈ႕ေပးမယ့္ ကိစၥတစ္ခုကိုလည္း ဝါေဆာအစိုးရက မဆင္မျခင္ ထပ္မံ လုပ္လာ ပါတယ္။
အေနာက္ဖက္ရွိ ပိုလန္နယ္စပ္ကို နယ္ေျမ ခ်ဲ႕ထြင္တဲ့ အေန နဲ႕ အေနာက္ဖက္ ဘာလင္ဖက္ကို ရုတ္တရက္ စီမံကိန္း ခ်ျပီး ေျမေနရာ တိုးခ်ဲ႕လာတဲ့ အျပင္ ပိုလန္ ႏိုင္ငံ တစ္ဝွမ္းလုံးရွိ တိုင္းရင္းသာလူမ်ိဳးေတြအျပင္း ဂ်ာမန္ အျခား မ်ိဳးႏြယ္စုေတြ ကိုလည္း လူမ်ိဳးေရး၊ ဘာသာေရး အရ စနစ္တက် ခြဲျခား ဖိႏွိပ္ သတ္ျဖတ္ မႈ႕ေတြ လုပ္လာ ခဲ့ပါတယ္။
ညစဥ္ လိုလို ပိုလန္ နယ္စပ္ တစ္ေလွ်ာက္ ေသနတ္သံမ်ား ၾကားၾက ရျပီး ဂ်ာမနီ ထဲ ေျပးဝင္ ခိုလႈံ သူေတြ တစ္ေန႕တစ္ျခား ပိုမ်ား လာ ေနပါတယ္။
ဒုတိယ ကမ႓ာစစ္ၾကီး မျဖစ္ခင္ အခ်ိန္တို အတြင္း မွာ ပိုလန္ေတြ ရဲ႕ရက္စက္မႈ႕ေၾကာင့္ ဒန္းဇစ္ ႏွင့္ ဂ်ာမနီ ႏိုင္ငံအတြင္း ပိုလန္ မွ ထြက္ေျပး လာေသာ ဒုကၡသည္ (၈၀,၀၀၀) နီးပါး ရွိႏွင့္ ေနျပီ ျဖစ္ပါတယ္။
အထူးသျဖင့္ စိတ္ဓာတ္ ေျခာက္ျခား လန္႕ျဖတ္လွ်က္ လံုျခံဳမႈ႕ကင္းမဲ့ ေနေသာ ပိုလန္ ထဲရွိ ဂ်ာမန္ အႏြယ္ဝင္ တို႕ကို ဖိႏွိပ္ သတ္ျဖတ္ ေနျခင္း ကိစၥေတြ ပိုမို ဆိုးဝါး စြာ တိုးပြား ေနျခင္း က စစ္ျဖစ္ရန္ အေရးအၾကီးဆုံး ႏွင့္ တတိယ ေသခ်ာေသာ အခ်က္ကို ျဖစ္လာေစ ခဲ့ ပါေတာ့တယ္။
ထိုအခ်ိန္ က ပိုလန္ေတြ ရဲ႕ရက္စက္မႈ႕ေတြ ကို ကမ႓ာ က အေသအခ်ာ သိရွိ ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ျပင္သစ္၊အဂၤလိပ္ ႏွင့္ ႐ုရွ စစ္ႏိုင္ခဲ့ သူေတြ ေကာင္းေကာင္း သိၾက ေပမယ့္ အေရးမယူ မသိခ်င္ဟန္ ေဆာင္ ဥပကၡာျပဳ လစ္လၽွဴ႐ႈ႕ထားခဲ့ၾက ပါတယ္။
ဒီလို နည္းနဲ႕ ပိုလန္ မွ ဝါေဆာ အစိုးရ ကို ေျမႇာက္ထိုးပင့္ေကာ္ လုပ္ေပးမႈ႕ ေၾကာင့္ "ဒန္းဇစ္ အစုလိုက္ အျပံဳလိုက္ သတ္ျဖတ္ျခင္း" (Danzig Massacres) ခံရမႈ႕သို႕မဟုတ္ "ေသြးစြန္းေသာ တနဂၤေႏြ ( Bloody Sunday)" ဟု ေခၚဆိုေသာ ေၾကာက္မက္ဖြယ္ရာ သတ္ျဖတ္မႈၾကီး တစ္ခု စစ္ၾကီး မျဖစ္ခင္ (၅) လ ေလာက္ အလို ဧျပီလ၊ ၁၉၃၉ ခုႏွစ္ မွာ ျဖစ္ေပၚ ခဲ့ ပါတယ္။
လက္ေတြ႕သတ္ျဖတ္သူမ်ား ကေတာ့ ပိုလန္ စစ္တပ္ က ေက်ာေထာက္ ေနာက္ခံ ျပဳေပး ထားတဲ့ ဇိုင္ယြန္နစ္ (Zionist) ဝါဒီ ဂ်ဴး လူမ်ိဳး ေတြ ျဖစ္ၾက ပါတယ္။ ဂ်ာမန္ လူမ်ိဳး (၅၈,၀၀၀) ေက်ာ္ သတ္ျဖတ္ ျခင္း ခံခဲ့ ရပါတယ္။
ထို သတ္ျဖတ္မႈ႕ၾကီး ေၾကာင့္ ဟစ္တလာ အေန ႏွင့္ ပိုလန္ ကို အလ်င္အျမန္ ဝင္ေရာက္ တိုက္ခိုက္ ပါေတာ႔တယ္။
ဒီကိစၥ ကို သမိုင္းဆရာ အေတာ္မ်ားမ်ား ဖုံးဖုံးဖိဖိ ေရးသားသလို အခ်က္အလက္ ဓာတ္ပံု မွတ္တမ္း ေတြ ကိုလည္း ဖ်က္ဆီးခဲ့ ၾကတာ ေၾကာင့္ ကမ႓ာ မွာ လူသိ နည္းေသာ ကိစၥ ႏွင့္ စစ္ၾကီး ျဖစ္ေပၚလာပံု ကြင္းဆက္ ကို ျဖတ္ျပီး စစ္ႏိုင္ သူတို႕ ထုံးစံ အတိုင္း ဂ်ာမနီ နာဇီ ဟစ္တလာ ကိုသာ အျပစ္ပံု ခ်ျပီး ေရး သား ထားခဲ့ ၾက ပါတယ္။
ထိုသို႕ ဂ်ာမန္ အႏြယ္ဝင္ေတြ ကို ရက္ရက္စက္စက္ သတ္ျဖတ္ ခဲ့တဲ့ ပိုလန္ လူမ်ိဳး အစိုးရ ႏွင့္ အထူးသျဖင့္ ပိုလန္ ဂ်ဴးေတြ ကို ဟစ္တလာ ရဲ႕ နာဇီ ဂ်ာမန္ေတြ က ပိုလန္ ကို သိမ္းပိုက္ျပီး ေနာက္ပိုင္း လက္စား ေခ်ခဲ့ တာ ကိုေတာ့ ကမ႓ာက မေမ့ႏိုင္ေအာင္ ယေန႕အထိ ထုတ္ေဖာ္ ၾကလွ်က္ ရွိပါတယ္။
အေနာက္ ပရပ္ရွား မွာ ရွိသည့္ ဂ်ာမန္ အႏြယ္ဝင္ အိမ္မ်ား ကို ပိုလန္ အစိုးရ စစ္သားမ်ား ႏွင့္ ဇိုင္ယြန္နစ္ ဂ်ဴးမ်ား က အၾကမ္းဖက္ လုယက္၊ မီး႐ိႈ႕၊ မုဒိမ္းက်င့္ ၾကယံုမွ် မက အမ်ိဳးသားမ်ား ကို ျမိဳ႕ျပင္ ထုတ္ လက္ေနာက္ျပန္ ၾကိဳးတုတ္ ျပီး တန္းစီ ပစ္သတ္ ခဲ့ ပါတယ္။
ဒီလို အေျခအေနဆိုး ေအာက္ မွာ ဟစ္တလာ အေန နဲ႕သူ႕လူမ်ိဳးေတြ ကို ပိုလန္ ကေန ကယ္မထုတ္ ႏိုင္ရင္ သို႕တည္းမဟုတ္ စစ္ေရးအရ ဝင္ေရာက္ မတားဆီး ႏိုင္ဘူး ဆိုလွ်င္ သူ႕လူမ်ိဳး အားလုံး ေသခ်ာေပါက္ အသတ္ခံ ရမယ္ ဆိုတာ ကို စိုးရိမ္မႈ အျပည့္ ရွိ ေနသည္။
အကယ္၍ စစ္ေရး အရ တုန္႕ျပန္ ျပန္ရင္ လည္း ပိုလန္ အစိုးရ ရဲ႕ေက်ာေထာက္ ေနာက္ခံ ႏိုင္ငံေတြ ျဖစ္တဲ့ ျပင္သစ္ ၊ အဂၤလိပ္ တို႔နဲ႕ အေသအခ်ာ ထိပ္တိုက္ တိုးမယ္ ဆိုတာ တြက္ခ်က္ လို႕ ရေပ မယ့္ ဆိုဗီယက္ ႐ုရွ က ဝင္ပါ မည္ေလာ (သို႕) လက္ေရွာင္ ေနမည္ လား ဆိုတာ ကို ခ်ီတံု ခ်တံု စဥ္းစားရ ၾကပ္ေနတာ ေၾကာင့္၊ ႐ုရွ ပါဝင္ မလာႏိုင္ေအာင္ ဂ်ာမန္ ႏိုင္ငံျခား ေရး ဝန္ၾကီး ရစ္ဘင္ထေရာ့ ( Joachim von Ribbentrop ) ကို ေမာ္စကိုသို႕ ေစလႊတ္ ျပီး ႐ုရွ ေခါင္းေဆာင္ စတာလင္ ( Joseph Stalin )၊ ႏိုင္ငံျခားေရး ေကာ္မစ္စာ မိုလိုေတာ့တို႕ ႏွင့္ ေဆြးေႏြး ညွိႏိႈင္းမႈမ်ား ျပဳလုပ္ ခဲ့ပါတယ္။
ရစ္ဘင္ထေရာ့ ၏ ၾကိဳးပမ္းမႈ႕ေၾကာင့္ "ဂ်ာမန္ - ဆိုဗီယက္ မက်ဴးေက်ာ္ေရး စာခ်ဳပ္ ( German-Soviet Nonaggre-ssion Pact) ကို စစ္ၾကီး မျဖစ္ခင္ တစ္လ အလို ၁၉၃၉ ခုႏွစ္ ဩဂုတ္လ ၂၃ ရက္ မွာ ေအာင္ျမင္စြာ ခ်ဳပ္ဆို ႏိုင္ခဲ့ ပါေတာ့တယ္။
ပထမ ကမ႓ာစစ္အတြင္း မွာ သာမန္ ဆက္သား စစ္သားေလး ဟစ္တလာ ၏ ႏွလုံးသားထဲ စြဲျမဲ အမာရြတ္ထင္ က်န္ရစ္ေနေသာ ဂ်ာမနီ စစ္ရွုံး ေစသည့္ "ေနာက္ေက်ာ ဓားထိုး ခံရျခင္း" မွ လြတ္ကင္း ေအာင္ ယခု ဆိုလွ်င္ ဆိုဗီယက္ ႐ုရွ ကို ေနာက္ေက်ာလံုေအာင္ ေခြၽးသိပ္ ႏိုင္ခဲ့ျပီ မို႕သူ႕လူမ်ိဳး အားလုံး ကို ကယ္တင္ရန္ ႏွင့္ အဖု အထစ္မရွိ ေနာက္ ေျခလွမ္း တစ္လွမ္း လွမ္းရန္ အဖက္ဖက္ က အဆင္သင့္ ျဖစ္ခဲ့ျပီ မဟုတ္ ပါေလာ။
ထိုသို႕ေသာ ေနာက္ ေျခလွမ္း တစ္လွမ္းကေတာ့......။
နံနက္ လင္းအားၾကီး ၄ နာရီ ၄၅ မိနစ္ မွာ ဂ်ာမန္ စစ္တပ္ၾကီး နယ္စပ္ ေက်ာ္ျဖတ္ျပီး ပိုလန္ကို အလုံး အရင္း ႏွင့္ ဝင္တိုက္ ပါတယ္။ German Luftwaffe လို႕ေခၚတဲ့ ေလတပ္ ႏွင့္ ပိုလန္ ေရတပ္ အေျခစိုက္ရာ ေဘာ္လ္တစ္ ပင္လယ္ထဲ ရွိ စစ္ စခန္း ေတြကို ဂ်ာမန္ စစ္သေဘၤာ၊ ေရငုပ္ သေဘၤာ (U-boats) ေတြ နဲ႕ပါ ေျမျပင္ တိုက္ခိုက္ခ်ိန္ ႏွင့္ တစ္ခ်ိန္တည္း လိုလို တိုက္ခိုက္ ပါတယ္။
ဂ်ာမန္ စစ္သည္ေပါင္း တစ္သန္းေက်ာ္ ႏွင့္ အၾကီးအက်ယ္ ထိုးစစ္ဆင္ျခင္း အေၾကာင္း က ပိုလန္ အစိုးရ ထက္ ၎တို႕ေနာက္မွာ႔ ေျမႇာက္ေပး ေနတဲ့ အဂၤလိပ္ နဲ႕ ျပင္သစ္ ကို အင္အားျပျခင္း က အဓိက အခ်က္ ျဖစ္တယ္။
တစ္ခ်ိန္တည္း မွာ ဟစ္တလာက က႐ိုးလ္ ေအာ္ပရာ ဇတ္႐ံု ကို ႐ိုက္ခ်္စတက္ လႊတ္ေတာ္ လုပ္ျပီး ကမ႓ာ ကို မိန္႕ခြန္းေျပာ ၾကားပါတယ္။
သာမန္ထက္ ထူးျခားျပီး အံ့မခန္း ေသာ သူ၏ မိန္႕ခြန္း ထဲတြင္ " ဒန္းဇစ္ျမိဳ႕ဟာ ယခင္ ကတည္း က ဂ်ာမန္ ယဥ္ေက်းမႈ႕နဲ႕ ထြန္းကား လာတဲ့ ဂ်ာမန္ျမိဳ႕ ျဖစ္တယ္။
ဒီ ကေန႕ ကိုယ့္ျမိဳ႕ ကို ကိုယ္ျပန္ ယူတယ္။ ပိုလန္ သံအမတ္ ကို လြန္ခဲ့ တဲ့ သုံးပတ္ အလို အခ်ိန္ ကတည္း က သတိေပး ထားတယ္၊
ဒီလို သာ ကြၽႏု္ပ္တို လူမ်ိဳးေတြ ကို ခင္ဗ်ားတို႕ တစ္ေတြ ဆက္လက္ ႏွိပ္စက္ ညွဥ္းပန္း ေနမယ္၊ ဒန္းဇစ္ျမိဳ႕ကို ေမာင္ပိုင္ စီးျပီး စီးပြားေရး အရ ထိုးႏွက္ ေနမယ္ ဆိုရင္ ေတာ့ ကြၽႏု္ပ္သီးခံ ႏိုင္ေတာ့မယ္ မဟုတ္ဘူး လို႕ ေျပာခဲ့တယ္၊
ေျပလည္ေအာင္ ေျဖရွင္း ၾကရ ေအာင္လို႕ အၾကိမ္ၾကိမ္ ေျပာခဲ့ ေပမယ့္ ဂ႐ုမစိုက္ လစ္လ်ဳ႐ႈ႕ တဲ့ အေျဖ ကို ခင္ဗ်ားတို႕ ဒီေန႕ရၾက တာ ျဖစ္တယ္" ဟု ပိုလန္ အစိုးရ ကိုလည္း တိုက္႐ိုက္ ရည္ညႊန္း ေျပာၾကား သြားခဲ့ ပါတယ္။
ယခု အခ်ိန္ မွာေတာ့ ဘယ္အရာက မွ သူ႕ရဲ့ စစ္တပ္ၾကီး ကို မဟန္႕တားႏိုင္ သလို ပိုလန္ တစ္ႏိုင္ငံလုံး ေတြ႕ျမင္ ေနရတာ ေတာ့ ဗုံးတစ္လုံးျပီး တစ္လုံး က်ေရာက္ ေပါက္ကြဲ ေသေၾက ပ်က္စီးျခင္းနဲ႕သာ ႏွစ္ပါး သြားေနရ ပါျပီ။
ဂ်ာမန္ လက္နက္ကိုင္ တပ္မေတာ္ ကို အထင္ေသး တြက္ခ်က္မႈ႕ မွားခဲ့တဲ့ အတြက္ ပိုလန္ အစိုးရ တန္ဘိုး ၾကီးစြာ ေပးဆပ္ ခဲ့ရ သလို ဂ်ာမန္ လို Blitzkrieg ( Lightning War / လွ်ပ္တစ္ျပက္ ထိုးစစ္၊ ေျပာက္က်ားစစ္) လို႕ေခၚတဲ့ ေရွာင္တခင္ လ်င္ျမန္ တဲ့ အဟုန္ နဲ႕ ရုတ္တရက္ မထင္မွတ္ဘဲ ထိုးစစ္ ဆင္ေသာ စစ္နည္း ဗ်ဴဟာ ကို ပိုလန္ စစ္တပ္ တြန္းလွန္ ႏိုင္စြမ္း မရွိပါ။
စစ္ၾကီး မျဖစ္ခင္ေလး အခ်ိန္ မွာ ပိုလန္ ႏိုင္ငံထဲ ရွိ ဂ်ာမန္ လူမ်ိဳး ( ၅၈,၀၀၀ ) ကို ရက္ရက္စက္စက္ သတ္ခဲ့ တဲ့ ကိစ ၥကို ပိုလန္ ကို သိမ္းျပီး မဆိုင္းမတြ အက္ဥပေဒ ျပ႒ာန္း ၍ အေရးတၾကီး ေဆာင္ရြက္ ပါတယ္။
၁၉၃၉ ခု၊ ၃၁ ဩဂုတ္ ႏွင့္ ၆ ရက္ စက္တင္ဘာ အၾကား စက္တင္ဘာ (၃) ရက္၊ ဘရြန္းဘတ္ (Bromberg) ျမိဳ႕ မွာ အထင္ကရ အထြတ္အထိပ္ အၾကီးအက်ယ္ သတ္ျဖတ္ ခဲ့တဲ့ ေနာင္ေသာ အခါ "ေသြးစြန္းေသာ တနဂၤေႏြ" (Bloody Sunday) လို႕ သိခဲ့ ၾကတဲ့ ဂ်န္မန္ လူမ်ိဳးေတြ ကို အစုလိုက္ အျပံဳလိုက္ သတ္ျဖတ္ခဲ့မႈ႕ႏွင့္ ဆက္လက္ ၍ က်ဴးလြန္ ေန ၾကတာ ဟာ ဂ်ာမန္ တပ္ေတြ Lowitsch ျမိဳ႕ကို ေရာက္ရွိ တဲ့ စက္တင္ဘာ (၁၈) ရက္ အထိ ရွိေန ခဲ့ျပီး ၎တို႕ေရာက္ ရွိလာ ခ်ိန္မွ သာ ဒီ သတ္ျဖတ္မႈ႕ ေတြ ကေန ဂ်ာမန္ တိုင္းရင္း သားေတြ လြတ္ေျမာက္ ခဲ့ၾက ရ ပါေတာ့တယ္။
ဒီ အေၾကာင္းေတြ ကိုလည္း ကမ႓ာ့သမိုင္း မွာ ယေန႕အထိ ထင္ထင္ရွားရွား ေဖာ္ျပမႈ႕ မရွိဘဲ ေပ်ာက္ဆုံး လွ်က္ ရွိေန သလို ထိုသို႕ ရက္စက္ ယုတ္မာေသာ အျဖစ္ ကို က်ဴးလြန္သူ အေပါင္း ျပစ္မႈ ထင္ရွား သျဖင့္ ဂ်ာမန္ လက္ေျဖာင့္ တပ္သားတို႕၏ ပစ္သတ္ခံ ရျခင္း ျဖင့္ အသက္ ကို အသက္ျဖင့္ သာ ျပန္လည္ ေပးဆပ္ ခဲ့ရ ပါေတာ့တယ္။
Ref:သူရိယေနဝန္း ဂ်ာနယ္ - «AndrewSoe» သမိုင္းက မေျပာေသာ ဟစ္တလာ အေၾကာင္းမ်ား အခန္းဆက္ မွ
VIA: Eaint Myat Chel
NawK
Unicode
ဟစ်တလာ ဘာ့ကြောင့် ဂျူးတွေကို သတ်သလဲ?
သမိုင်းနောက်ကွယ်က သွေးစွန်းသော တနင်္ဂနွေ ( Bloody Sunday )
ဒုတိယကမ်ဘ်ဘာစစ်အစ ပိုလန်ကို ဝင်ရောက် တိုက်ခိုက်ခြင်း
၁၉၃၉ ခုနှစ်အစ ဂျာမန် - ပိုလန် ပဋိပက္ခမှာ ပိုလန်တွေက ဂျာမန်ပိုင်နက် အရှေ့ပရပ်ရှား ပြည်နယ် ထဲကို ပိုလန် ရဲ့ ကမ်းခြေမြို့ ဖြစ်တဲ့ ဒန်းဇစ် (Danzig) ကနေ ပိုမို ကျူးကျော် ဝင်ရောက်ခြင်းကနေ အချင်းများ ရာက ပြသာနာ ကြီးထွား လာခဲ့ပါတယ်။
ဟစ်တလာက ဒီပြသာနာအပေါ် ငြိမ်းချမ်းစွာ ဖြေရှင်းဖို့ကမ်းလှမ်း ပေမယ့် တည်ကြည်လေးနက်စွာ ဆွေးနွေး ညှိနှိုင်းခြင်းကို ပိုလန်တွေက ငြင်းဆန် ပယ်ချ ခဲ့ပါတယ်။
ပိုလန်ထဲရှိ လူနည်းစု ဂျာမန်တိုင်းရင်းသားတွေ လုံခြုံ့ရေးအတွက်လည်း ဟစ်တလာမှာ သောကပွေလာပြီး ဦးစားပေး စဉ်းစားစရာ ဖြစ်လို့ လာပြီ ဖြစ်ပါတယ်။
၁၉၃၄ ခုနှစ် ကတည်းက အရှေ့ပရပ်ရှား နဲ့ ဒန်းဇစ်မြို့ကို ပိုလန်တွေ က ဖြတ်တောက် ထားရှိခဲ့ပြီး ဝါဆောအစိုးရက ဒီ ဆိပ်ကမ်းမြို့ကို စစ်ရေး အတွက် အရေးပါ အရာရောက်မှန်းသိလို့ ထိန်းချုပ်ထားခဲ့ကြပါတယ်။ ထိုနည်းတူပင် အနောက်ပရပ်ရှားရှိ ဆိပ်ကမ်း မြို့နှစ်မြို့ကိုလည်း ထိုနည်းတူ ပိတ်ဆို့ထားရှိပါတယ်။
ဟစ်တလာက ပြေလည်အောင် ဆွေးနွေးဖို့ အကြိမ်ကြိမ် ကြိုးစားခဲ့ သော်လည်း မအောင်မြင်ပါ။
အင်္ဂလိပ် နှင့် ပြင်သစ် နောက်ခံအင်အား ရှိနေတဲ့အတွက် ပိုလန်က ဒီ ပြသာနာအပေါ် ခေါင်းမာပြီး ဂျာမနီ နဲ့ ကောင်းစွာ ဆွေးနွေး ညှိနှိုင်းခြင်း မပြုတာ ဖြစ်ပါတယ်။
တစ်ချိန်တည်းမှာပဲ ပြသာနာရဲ့မီးစကို မီးတောက် ဖြစ်အောင် မီးရှို့ပေးမယ့် ကိစ္စတစ်ခုကိုလည်း ဝါဆောအစိုးရက မဆင်မခြင် ထပ်မံ လုပ်လာ ပါတယ်။
အနောက်ဖက်ရှိ ပိုလန်နယ်စပ်ကို နယ်မြေ ချဲ့ထွင်တဲ့ အနေ နဲ့ အနောက်ဖက် ဘာလင်ဖက်ကို ရုတ်တရက် စီမံကိန်း ချပြီး မြေနေရာ တိုးချဲ့လာတဲ့ အပြင် ပိုလန် နိုင်ငံ တစ်ဝှမ်းလုံးရှိ တိုင်းရင်းသာလူမျိုးတွေအပြင်း ဂျာမန် အခြား မျိုးနွယ်စုတွေ ကိုလည်း လူမျိုးရေး၊ ဘာသာရေး အရ စနစ်တကျ ခွဲခြား ဖိနှိပ် သတ်ဖြတ် မှု့တွေ လုပ်လာ ခဲ့ပါတယ်။
ညစဉ် လိုလို ပိုလန် နယ်စပ် တစ်လျှောက် သေနတ်သံများ ကြားကြ ရပြီး ဂျာမနီ ထဲ ပြေးဝင် ခိုလှုံ သူတွေ တစ်နေ့တစ်ခြား ပိုများ လာ နေပါတယ်။
ဒုတိယ ကမ်ဘာစစ်ကြီး မဖြစ်ခင် အချိန်တို အတွင်း မှာ ပိုလန်တွေ ရဲ့ရက်စက်မှု့ကြောင့် ဒန်းဇစ် နှင့် ဂျာမနီ နိုင်ငံအတွင်း ပိုလန် မှ ထွက်ပြေး လာသော ဒုက္ခသည် (၈၀,၀၀၀) နီးပါး ရှိနှင့် နေပြီ ဖြစ်ပါတယ်။
အထူးသဖြင့် စိတ်ဓာတ် ခြောက်ခြား လန့်ဖြတ်လျှက် လုံခြုံမှု့ကင်းမဲ့ နေသော ပိုလန် ထဲရှိ ဂျာမန် အနွယ်ဝင် တို့ကို ဖိနှိပ် သတ်ဖြတ် နေခြင်း ကိစ္စတွေ ပိုမို ဆိုးဝါး စွာ တိုးပွား နေခြင်း က စစ်ဖြစ်ရန် အရေးအကြီးဆုံး နှင့် တတိယ သေချာသော အချက်ကို ဖြစ်လာစေ ခဲ့ ပါတော့တယ်။
ထိုအချိန် က ပိုလန်တွေ ရဲ့ရက်စက်မှု့တွေ ကို ကမ်ဘာ က အသေအချာ သိရှိ ပါတယ်။ အထူးသဖြင့် ပြင်သစ်၊အင်္ဂလိပ် နှင့် ရုရှ စစ်နိုင်ခဲ့ သူတွေ ကောင်းကောင်း သိကြ ပေမယ့် အရေးမယူ မသိချင်ဟန် ဆောင် ဥပက္ခာပြု လစ်လျှူရှု့ထားခဲ့ကြ ပါတယ်။
ဒီလို နည်းနဲ့ ပိုလန် မှ ဝါဆော အစိုးရ ကို မြှောက်ထိုးပင့်ကော် လုပ်ပေးမှု့ ကြောင့် "ဒန်းဇစ် အစုလိုက် အပြုံလိုက် သတ်ဖြတ်ခြင်း" (Danzig Massacres) ခံရမှု့သို့မဟုတ် "သွေးစွန်းသော တနင်္ဂနွေ ( Bloody Sunday)" ဟု ခေါ်ဆိုသော ကြောက်မက်ဖွယ်ရာ သတ်ဖြတ်မှုကြီး တစ်ခု စစ်ကြီး မဖြစ်ခင် (၅) လ လောက် အလို ဧပြီလ၊ ၁၉၃၉ ခုနှစ် မှာ ဖြစ်ပေါ် ခဲ့ ပါတယ်။
လက်တွေ့သတ်ဖြတ်သူများ ကတော့ ပိုလန် စစ်တပ် က ကျောထောက် နောက်ခံ ပြုပေး ထားတဲ့ ဇိုင်ယွန်နစ် (Zionist) ဝါဒီ ဂျူး လူမျိုး တွေ ဖြစ်ကြ ပါတယ်။ ဂျာမန် လူမျိုး (၅၈,၀၀၀) ကျော် သတ်ဖြတ် ခြင်း ခံခဲ့ ရပါတယ်။
ထို သတ်ဖြတ်မှု့ကြီး ကြောင့် ဟစ်တလာ အနေ နှင့် ပိုလန် ကို အလျင်အမြန် ဝင်ရောက် တိုက်ခိုက် ပါတော့တယ်။
ဒီကိစ္စ ကို သမိုင်းဆရာ အတော်များများ ဖုံးဖုံးဖိဖိ ရေးသားသလို အချက်အလက် ဓာတ်ပုံ မှတ်တမ်း တွေ ကိုလည်း ဖျက်ဆီးခဲ့ ကြတာ ကြောင့် ကမ်ဘာ မှာ လူသိ နည်းသော ကိစ္စ နှင့် စစ်ကြီး ဖြစ်ပေါ်လာပုံ ကွင်းဆက် ကို ဖြတ်ပြီး စစ်နိုင် သူတို့ ထုံးစံ အတိုင်း ဂျာမနီ နာဇီ ဟစ်တလာ ကိုသာ အပြစ်ပုံ ချပြီး ရေး သား ထားခဲ့ ကြ ပါတယ်။
ထိုသို့ ဂျာမန် အနွယ်ဝင်တွေ ကို ရက်ရက်စက်စက် သတ်ဖြတ် ခဲ့တဲ့ ပိုလန် လူမျိုး အစိုးရ နှင့် အထူးသဖြင့် ပိုလန် ဂျူးတွေ ကို ဟစ်တလာ ရဲ့ နာဇီ ဂျာမန်တွေ က ပိုလန် ကို သိမ်းပိုက်ပြီး နောက်ပိုင်း လက်စား ချေခဲ့ တာ ကိုတော့ ကမ်ဘာက မမေ့နိုင်အောင် ယနေ့အထိ ထုတ်ဖော် ကြလျှက် ရှိပါတယ်။
အနောက် ပရပ်ရှား မှာ ရှိသည့် ဂျာမန် အနွယ်ဝင် အိမ်များ ကို ပိုလန် အစိုးရ စစ်သားများ နှင့် ဇိုင်ယွန်နစ် ဂျူးများ က အကြမ်းဖက် လုယက်၊ မီးရှို့၊ မုဒိမ်းကျင့် ကြယုံမျှ မက အမျိုးသားများ ကို မြို့ပြင် ထုတ် လက်နောက်ပြန် ကြိုးတုတ် ပြီး တန်းစီ ပစ်သတ် ခဲ့ ပါတယ်။
ဒီလို အခြေအနေဆိုး အောက် မှာ ဟစ်တလာ အနေ နဲ့သူ့လူမျိုးတွေ ကို ပိုလန် ကနေ ကယ်မထုတ် နိုင်ရင် သို့တည်းမဟုတ် စစ်ရေးအရ ဝင်ရောက် မတားဆီး နိုင်ဘူး ဆိုလျှင် သူ့လူမျိုး အားလုံး သေချာပေါက် အသတ်ခံ ရမယ် ဆိုတာ ကို စိုးရိမ်မှု အပြည့် ရှိ နေသည်။
အကယ်၍ စစ်ရေး အရ တုန့်ပြန် ပြန်ရင် လည်း ပိုလန် အစိုးရ ရဲ့ကျောထောက် နောက်ခံ နိုင်ငံတွေ ဖြစ်တဲ့ ပြင်သစ် ၊ အင်္ဂလိပ် တို့နဲ့ အသေအချာ ထိပ်တိုက် တိုးမယ် ဆိုတာ တွက်ချက် လို့ ရပေ မယ့် ဆိုဗီယက် ရုရှ က ဝင်ပါ မည်လော (သို့) လက်ရှောင် နေမည် လား ဆိုတာ ကို ချီတုံ ချတုံ စဉ်းစားရ ကြပ်နေတာ ကြောင့်၊ ရုရှ ပါဝင် မလာနိုင်အောင် ဂျာမန် နိုင်ငံခြား ရေး ဝန်ကြီး ရစ်ဘင်ထရော့ ( Joachim von Ribbentrop ) ကို မော်စကိုသို့ စေလွှတ် ပြီး ရုရှ ခေါင်းဆောင် စတာလင် ( Joseph Stalin )၊ နိုင်ငံခြားရေး ကော်မစ်စာ မိုလိုတော့တို့ နှင့် ဆွေးနွေး ညှိနှိုင်းမှုများ ပြုလုပ် ခဲ့ပါတယ်။
ရစ်ဘင်ထရော့ ၏ ကြိုးပမ်းမှု့ကြောင့် "ဂျာမန် - ဆိုဗီယက် မကျူးကျော်ရေး စာချုပ် ( German-Soviet Nonaggre-ssion Pact) ကို စစ်ကြီး မဖြစ်ခင် တစ်လ အလို ၁၉၃၉ ခုနှစ် ဩဂုတ်လ ၂၃ ရက် မှာ အောင်မြင်စွာ ချုပ်ဆို နိုင်ခဲ့ ပါတော့တယ်။
ပထမ ကမ်ဘာစစ်အတွင်း မှာ သာမန် ဆက်သား စစ်သားလေး ဟစ်တလာ ၏ နှလုံးသားထဲ စွဲမြဲ အမာရွတ်ထင် ကျန်ရစ်နေသော ဂျာမနီ စစ်ရှုံး စေသည့် "နောက်ကျော ဓားထိုး ခံရခြင်း" မှ လွတ်ကင်း အောင် ယခု ဆိုလျှင် ဆိုဗီယက် ရုရှ ကို နောက်ကျောလုံအောင် ချွေးသိပ် နိုင်ခဲ့ပြီ မို့သူ့လူမျိုး အားလုံး ကို ကယ်တင်ရန် နှင့် အဖု အထစ်မရှိ နောက် ခြေလှမ်း တစ်လှမ်း လှမ်းရန် အဖက်ဖက် က အဆင်သင့် ဖြစ်ခဲ့ပြီ မဟုတ် ပါလော။
ထိုသို့သော နောက် ခြေလှမ်း တစ်လှမ်းကတော့......။
နံနက် လင်းအားကြီး ၄ နာရီ ၄၅ မိနစ် မှာ ဂျာမန် စစ်တပ်ကြီး နယ်စပ် ကျော်ဖြတ်ပြီး ပိုလန်ကို အလုံး အရင်း နှင့် ဝင်တိုက် ပါတယ်။ German Luftwaffe လို့ခေါ်တဲ့ လေတပ် နှင့် ပိုလန် ရေတပ် အခြေစိုက်ရာ ဘော်လ်တစ် ပင်လယ်ထဲ ရှိ စစ် စခန်း တွေကို ဂျာမန် စစ်သငေ်္ဘာ၊ ရေငုပ် သငေ်္ဘာ (U-boats) တွေ နဲ့ပါ မြေပြင် တိုက်ခိုက်ချိန် နှင့် တစ်ချိန်တည်း လိုလို တိုက်ခိုက် ပါတယ်။
ဂျာမန် စစ်သည်ပေါင်း တစ်သန်းကျော် နှင့် အကြီးအကျယ် ထိုးစစ်ဆင်ခြင်း အကြောင်း က ပိုလန် အစိုးရ ထက် ၎င်းတို့နောက်မှာ့ မြှောက်ပေး နေတဲ့ အင်္ဂလိပ် နဲ့ ပြင်သစ် ကို အင်အားပြခြင်း က အဓိက အချက် ဖြစ်တယ်။
တစ်ချိန်တည်း မှာ ဟစ်တလာက ကရိုးလ် အော်ပရာ ဇတ်ရုံ ကို ရိုက်ချ်စတက် လွှတ်တော် လုပ်ပြီး ကမ်ဘာ ကို မိန့်ခွန်းပြော ကြားပါတယ်။
သာမန်ထက် ထူးခြားပြီး အံ့မခန်း သော သူ၏ မိန့်ခွန်း ထဲတွင် " ဒန်းဇစ်မြို့ဟာ ယခင် ကတည်း က ဂျာမန် ယဉ်ကျေးမှု့နဲ့ ထွန်းကား လာတဲ့ ဂျာမန်မြို့ ဖြစ်တယ်။
ဒီ ကနေ့ ကိုယ့်မြို့ ကို ကိုယ်ပြန် ယူတယ်။ ပိုလန် သံအမတ် ကို လွန်ခဲ့ တဲ့ သုံးပတ် အလို အချိန် ကတည်း က သတိပေး ထားတယ်၊
ဒီလို သာ ကျွနု်ပ်တို လူမျိုးတွေ ကို ခင်ဗျားတို့ တစ်တွေ ဆက်လက် နှိပ်စက် ညှဉ်းပန်း နေမယ်၊ ဒန်းဇစ်မြို့ကို မောင်ပိုင် စီးပြီး စီးပွားရေး အရ ထိုးနှက် နေမယ် ဆိုရင် တော့ ကျွနု်ပ်သီးခံ နိုင်တော့မယ် မဟုတ်ဘူး လို့ ပြောခဲ့တယ်၊
ပြေလည်အောင် ဖြေရှင်း ကြရ အောင်လို့ အကြိမ်ကြိမ် ပြောခဲ့ ပေမယ့် ဂရုမစိုက် လစ်လျုရှု့ တဲ့ အဖြေ ကို ခင်ဗျားတို့ ဒီနေ့ရကြ တာ ဖြစ်တယ်" ဟု ပိုလန် အစိုးရ ကိုလည်း တိုက်ရိုက် ရည်ညွှန်း ပြောကြား သွားခဲ့ ပါတယ်။
ယခု အချိန် မှာတော့ ဘယ်အရာက မှ သူ့ရဲ့ စစ်တပ်ကြီး ကို မဟန့်တားနိုင် သလို ပိုလန် တစ်နိုင်ငံလုံး တွေ့မြင် နေရတာ တော့ ဗုံးတစ်လုံးပြီး တစ်လုံး ကျရောက် ပေါက်ကွဲ သေကြေ ပျက်စီးခြင်းနဲ့သာ နှစ်ပါး သွားနေရ ပါပြီ။
ဂျာမန် လက်နက်ကိုင် တပ်မတော် ကို အထင်သေး တွက်ချက်မှု့ မှားခဲ့တဲ့ အတွက် ပိုလန် အစိုးရ တန်ဘိုး ကြီးစွာ ပေးဆပ် ခဲ့ရ သလို ဂျာမန် လို Blitzkrieg ( Lightning War / လျှပ်တစ်ပြက် ထိုးစစ်၊ ပြောက်ကျားစစ်) လို့ခေါ်တဲ့ ရှောင်တခင် လျင်မြန် တဲ့ အဟုန် နဲ့ ရုတ်တရက် မထင်မှတ်ဘဲ ထိုးစစ် ဆင်သော စစ်နည်း ဗျူဟာ ကို ပိုလန် စစ်တပ် တွန်းလှန် နိုင်စွမ်း မရှိပါ။
စစ်ကြီး မဖြစ်ခင်လေး အချိန် မှာ ပိုလန် နိုင်ငံထဲ ရှိ ဂျာမန် လူမျိုး ( ၅၈,၀၀၀ ) ကို ရက်ရက်စက်စက် သတ်ခဲ့ တဲ့ ကိစ ္စကို ပိုလန် ကို သိမ်းပြီး မဆိုင်းမတွ အက်ဥပဒေ ပြဋ္ဌာန်း ၍ အရေးတကြီး ဆောင်ရွက် ပါတယ်။
၁၉၃၉ ခု၊ ၃၁ ဩဂုတ် နှင့် ၆ ရက် စက်တင်ဘာ အကြား စက်တင်ဘာ (၃) ရက်၊ ဘရွန်းဘတ် (Bromberg) မြို့ မှာ အထင်ကရ အထွတ်အထိပ် အကြီးအကျယ် သတ်ဖြတ် ခဲ့တဲ့ နောင်သော အခါ "သွေးစွန်းသော တနင်္ဂနွေ" (Bloody Sunday) လို့ သိခဲ့ ကြတဲ့ ဂျန်မန် လူမျိုးတွေ ကို အစုလိုက် အပြုံလိုက် သတ်ဖြတ်ခဲ့မှု့နှင့် ဆက်လက် ၍ ကျူးလွန် နေ ကြတာ ဟာ ဂျာမန် တပ်တွေ Lowitsch မြို့ကို ရောက်ရှိ တဲ့ စက်တင်ဘာ (၁၈) ရက် အထိ ရှိနေ ခဲ့ပြီး ၎င်းတို့ရောက် ရှိလာ ချိန်မှ သာ ဒီ သတ်ဖြတ်မှု့ တွေ ကနေ ဂျာမန် တိုင်းရင်း သားတွေ လွတ်မြောက် ခဲ့ကြ ရ ပါတော့တယ်။
ဒီ အကြောင်းတွေ ကိုလည်း ကမ်ဘာ့သမိုင်း မှာ ယနေ့အထိ ထင်ထင်ရှားရှား ဖော်ပြမှု့ မရှိဘဲ ပျောက်ဆုံး လျှက် ရှိနေ သလို ထိုသို့ ရက်စက် ယုတ်မာသော အဖြစ် ကို ကျူးလွန်သူ အပေါင်း ပြစ်မှု ထင်ရှား သဖြင့် ဂျာမန် လက်ဖြောင့် တပ်သားတို့၏ ပစ်သတ်ခံ ရခြင်း ဖြင့် အသက် ကို အသက်ဖြင့် သာ ပြန်လည် ပေးဆပ် ခဲ့ရ ပါတော့တယ်။
Ref:သူရိယနေဝန်း ဂျာနယ် - «AndrewSoe»မိုင်းက မပြောသော ဟစ်တလာ အကြောင်းများ အခန်းဆက် မှ
VIA: Eaint Myat Chel
NawK