ျဗိတိသွ်အစိုးရသည္ ျမန္မာႏုိင္ငံကိုသိမ္းပိုက္ျပီးေနာက္ ၁၈၉၇ ခုႏွစ္တြင္ မႏၲေလးမွဗန္းေမာ္သို႔မီးရထားလမ္း ေဖာက္လုပ္ခဲ႔ျပီး မႏၲေလးႏွင့္ ကြန္လံုကိုလည္း မီးရထားလမ္း ေဖာက္လုပ္ရန္ စီစဥ္ခဲ႔ရာ မီးရထားျဖတ္သြားႏုိင္မည့္ ဂုပ္ထိပ္တံတားကို ေဆာက္လုပ္ခဲ႔ျကသည္။
ကမာၻေက်ာ္ ဂုပ္ထိပ္တံတား တည္ေဆာက္ခဲ့စဥ္က
ရထားလမ္းေဖာက္လုပ္ရာတြင္ အျကီးမားဆံုး အခက္အခဲမွာ ေနာင္ခ်ဴ ိႏွင့္ ေက်ာက္မဲခရုိင္ ေနာင္ပိန္ျမိဳ႕အျကား ဂုတ္တြင္း
လွ်ဴ ိကမ္းပါးျကီးကို ဆက္သြယ္ရသည့္လုပ္ငန္းပင္ျဖစ္ေလသည္။ ကမ္းပါးျပတ္ေခ်ာက္ျကီးမွာ တစ္ဖက္ႏွင့္တစ္ဖက္
ေပ ၂၀၀၀ ေက်ာ္မွ် ကြာလွမ္းေနျပီး နက္ရႈိင္းလွသည့္လွ်ဴ ိျကီးမွာ ေပ ၃၀၀ ေက်ာ္မွ်ရွိေနျပန္ရာ ထိုေက်ာက္ေတာင္ကမ္းပါးျကီး ႏွစ္ဖက္ကို ရထားတံစင္း ျဖစ္သြားလာႏုိင္ေသာ တံတားျကီးတည္ ေဆာက္ရန္မွာ လြယ္ကူလိမ့္မည္မဟုတ္ေပ.။
ကမာၻ႔ေပၚတြင္အျမင့္ဆံုး ရထားလမ္းျဖစ္လာမည့္ ဂုပ္ထိပ္တံတားကို တည္ေဆာက္ရန္ ျဗိတသွ်အစိုးရက ျမန္မာမီးရထား ကုမၸဏီကို တည္ေထာင္ေပးခဲ႔သည္။
ထို႔ေျကာင့္ ၁၈၉၉ ခုႏွစ္တြင္ ျမန္မာ့မီးရထားကုမၸဏီက ဂုပ္ထိပ္တံတားျကီးေဆာက္လုပ္ရန္အဂၤလန္ႏုိင္ငံ လန္ဒန္ျမိဳ႕ရွိ ( Sir A . M .Fendal In Co ) အားတံတားတည္ေဆာက္ရန္ ပံုစံဒီဇိုင္းအပ္ႏွံ၍ ေဆာက္လုပ္ရန္ကိုမႈ အေမရိကန္ႏုိင္ငံရွိ
( Pennsylvania andMaryland ) ကုမၸဏီအား တာဝန္ေပးအပ္ႏွံခဲ႔ေလသည္။
ေတာအထပ္ထပ္ ေတင္အသြယ္သြယ္ကို ျဖတ္သန္းေဖာက္လုပ္ရသည့္ ဂုပ္ထိပ္တံတားစီမံကိန္းသည္ ေနာင္ခ်ဴ ိျမိဳ႕မွ ရထားလမ္းအတိုင္း ( ၇ ) မိုင္ခန္႔အကြာမိုင္တိုင္ ( ၄၆၃ . ၀၉ ) တြင္ စတင္ျပီး ျမန္မာႏုိင္ငံရွိ တံတားမ်ားတြင္ အျမင့္ဆံုးတံတား ျဖစ္ခဲ႔ေလသည္။
ကမာၻေက်ာ္ ဂုပ္ထိပ္တံတား
အေမရိကန္ႏုိင္ငံ နယူးေယာက္ျမိဳ႕မွ သေဘာၤျကီးမ်ားျဖင့္ တံတားသံေပါင္ျကီးမ်ားကိုတံတား တည္ေဆာက္မည့္ေနရာအထိ ခဲရာခဲဆစ္ သယ္ယူခဲ႔ရေလသည္။
တံတား၏ေျမာက္ဘက္ျခမ္းရွိ ေက်ာက္ေတာင္ျကီးကို ထြင္းေဖာက္၍ ဥမင္လႈိင္ေခါင္းျကီးႏွစ္ခုကိုလည္း ရထားျဖတ္သန္းရန္ ေဖာက္လုပ္ျကရျပန္ပါသည္။
တံတားျကီးကိုေထာက္ပင့္ထားေသာ သံတိုင္မ်ားအနက္ အျမင့္ဆံုးတိုင္သည္ ေပ ၃၂၀ ျမင့္၍ အနိမ့္ဆံုး သံတိုင္မွာ ၄၅ ေပျမင့္သည္။
ဂုတ္ထိပ္တံတားသည္ ေပ ၂၂၆၀ ရွည္လ်ားျပီး တံတား၏ေအာက္ေျခသံတိုင္အခ်ဴ ိ႔ကို အနိမ့္ဆံုးခ်ဴ ိင့္ဝွမ္း ေျမျပင္မွေပ ၁၁၀၀ ခန္႔အျမင့္တြင္ စိုက္ထူထားသည္။ တံတား၏ပ်မ္းမွ် အျမင့္သည္ တံတားေအာက္ရွိလိႈိင္ဂူ ေအာက္တြင္ ျဖတ္သန္းစီးဆင္းေနေသာ ျမစ္ေရျပင္မွအထက္ေပ ၈၂၀ ျဖစ္ျပီး အျမင့္ဆံုးေထာက္တိုင္ေနရာ ရွိမီးရထားသံလမ္းသည္ တံတားေအာက္ေျမျပင္မွ ေပ ၃၃၅ အျမင့္တြင္တည္ရွိသည္။
တံတားတစ္ခုလံုးအတြက္ သံႏွင့္ သံမဏီတန္ခ်ိန္ ၄၃၁၁ တန္ သံမႈိေပါင္း ၁သန္း အသံုးျပဳခဲ႔ရသည္။ တံတားတိုင္ေပါင္း ၁၆ တိုင္ရွိရာ တံတား၏အလယ္တိုင္ မ်ားျဖစ္ျကသည့္ တိုင္အမွတ္ ၈ ႏွင့္ ၉ သည္ အျမင့္ဆံုးျဖစ္သည္။
ဂုတ္ထိပ္တံတားထူးျခားခ်က္မွာ အျခားေသာတံတားျကီးမ်ားကဲ႔သို႔ ျမစ္ေခ်ာင္းမ်ားကို ျဖတ္ေက်ာ္ ေဆာက္လုပ္ထားျခင္းမဟုတ္ဘဲ ေပ ၃၀၀ ေက်ာ္မတ္ ေဆာက္သည့္ လွ်ဴ ိျကီးႏွစ္ခုကို ျဖတ္သန္းတည္ေဆာက္ ထားျခင္းျဖစ္သည္။
တံတားျကီးေဆာက္လုပ္မႈ လုပ္ငန္းမ်ားကို ၁၈၉၉ ခု ဧျပီလ ( ၂၈ ) ရက္္တြင္ စတင္ေဆာင္ရြက္ခဲ႔ျပီး ၁၉၀၀ ျပည့္ႏွစ္ ဇန္နဝါရီလ ၁ ရက္ေန႔တြင္ ျပီးစီးခဲ႔ကာ ထိုေခတ္က ေငြက်ပ္ ( ၁၆၉၈၂၀၀ ) ကုန္က်ခဲ႔သည္.၁၉၀၃ ခုႏွစ္ တံတားျကီးကို စတင္အသံုးျပဳခဲ႔သည္။
အထက္ပါတင္ျပရက္စြဲသည္ လမ္းအူေျကာင္းေဖာက္ျခင္း သံေပါင္မ်ားသယ္ယူျခင္းႏွင့္ ေျမျပင္အေန အထားခ်ိန္ညွိျခင္းအပါအဝင္ ျဖစ္ပါသည္။ အမွန္တကယ္ တံတားအုတ္ျမစ္ခ်သည္မွ ျပီးစီးသည့္အထိမႈ တည္ေဆာက္ခ်ိန္ ကိုးလသာရွိခဲ႔သည္။
ဂုတ္ထိပ္တံတားသည္ ရွမ္းျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္းေနာင္ခ်ဴ ိႏွင့္ ေက်ာက္မဲအျကား မႏၱေလး လားရႈိး မီးရထားလမ္းေပၚတြင္တည္ရွိပါသည္။ အမွားပါရင္ေထာက္ျပျကပါ။
Credit: ho zide fee(အညာတရလုလင္ပ်ဴ ိ)
Via: Sai Laung Hein
#MyanmarDailyHotNews
ကမာၻေက်ာ္ ဂုပ္ထိပ္တံတား တည္ေဆာက္ခဲ့စဥ္က
ရထားလမ္းေဖာက္လုပ္ရာတြင္ အျကီးမားဆံုး အခက္အခဲမွာ ေနာင္ခ်ဴ ိႏွင့္ ေက်ာက္မဲခရုိင္ ေနာင္ပိန္ျမိဳ႕အျကား ဂုတ္တြင္း
လွ်ဴ ိကမ္းပါးျကီးကို ဆက္သြယ္ရသည့္လုပ္ငန္းပင္ျဖစ္ေလသည္။ ကမ္းပါးျပတ္ေခ်ာက္ျကီးမွာ တစ္ဖက္ႏွင့္တစ္ဖက္
ေပ ၂၀၀၀ ေက်ာ္မွ် ကြာလွမ္းေနျပီး နက္ရႈိင္းလွသည့္လွ်ဴ ိျကီးမွာ ေပ ၃၀၀ ေက်ာ္မွ်ရွိေနျပန္ရာ ထိုေက်ာက္ေတာင္ကမ္းပါးျကီး ႏွစ္ဖက္ကို ရထားတံစင္း ျဖစ္သြားလာႏုိင္ေသာ တံတားျကီးတည္ ေဆာက္ရန္မွာ လြယ္ကူလိမ့္မည္မဟုတ္ေပ.။
ကမာၻ႔ေပၚတြင္အျမင့္ဆံုး ရထားလမ္းျဖစ္လာမည့္ ဂုပ္ထိပ္တံတားကို တည္ေဆာက္ရန္ ျဗိတသွ်အစိုးရက ျမန္မာမီးရထား ကုမၸဏီကို တည္ေထာင္ေပးခဲ႔သည္။
ထို႔ေျကာင့္ ၁၈၉၉ ခုႏွစ္တြင္ ျမန္မာ့မီးရထားကုမၸဏီက ဂုပ္ထိပ္တံတားျကီးေဆာက္လုပ္ရန္အဂၤလန္ႏုိင္ငံ လန္ဒန္ျမိဳ႕ရွိ ( Sir A . M .Fendal In Co ) အားတံတားတည္ေဆာက္ရန္ ပံုစံဒီဇိုင္းအပ္ႏွံ၍ ေဆာက္လုပ္ရန္ကိုမႈ အေမရိကန္ႏုိင္ငံရွိ
( Pennsylvania andMaryland ) ကုမၸဏီအား တာဝန္ေပးအပ္ႏွံခဲ႔ေလသည္။
ေတာအထပ္ထပ္ ေတင္အသြယ္သြယ္ကို ျဖတ္သန္းေဖာက္လုပ္ရသည့္ ဂုပ္ထိပ္တံတားစီမံကိန္းသည္ ေနာင္ခ်ဴ ိျမိဳ႕မွ ရထားလမ္းအတိုင္း ( ၇ ) မိုင္ခန္႔အကြာမိုင္တိုင္ ( ၄၆၃ . ၀၉ ) တြင္ စတင္ျပီး ျမန္မာႏုိင္ငံရွိ တံတားမ်ားတြင္ အျမင့္ဆံုးတံတား ျဖစ္ခဲ႔ေလသည္။
ကမာၻေက်ာ္ ဂုပ္ထိပ္တံတား
အေမရိကန္ႏုိင္ငံ နယူးေယာက္ျမိဳ႕မွ သေဘာၤျကီးမ်ားျဖင့္ တံတားသံေပါင္ျကီးမ်ားကိုတံတား တည္ေဆာက္မည့္ေနရာအထိ ခဲရာခဲဆစ္ သယ္ယူခဲ႔ရေလသည္။
တံတား၏ေျမာက္ဘက္ျခမ္းရွိ ေက်ာက္ေတာင္ျကီးကို ထြင္းေဖာက္၍ ဥမင္လႈိင္ေခါင္းျကီးႏွစ္ခုကိုလည္း ရထားျဖတ္သန္းရန္ ေဖာက္လုပ္ျကရျပန္ပါသည္။
တံတားျကီးကိုေထာက္ပင့္ထားေသာ သံတိုင္မ်ားအနက္ အျမင့္ဆံုးတိုင္သည္ ေပ ၃၂၀ ျမင့္၍ အနိမ့္ဆံုး သံတိုင္မွာ ၄၅ ေပျမင့္သည္။
ဂုတ္ထိပ္တံတားသည္ ေပ ၂၂၆၀ ရွည္လ်ားျပီး တံတား၏ေအာက္ေျခသံတိုင္အခ်ဴ ိ႔ကို အနိမ့္ဆံုးခ်ဴ ိင့္ဝွမ္း ေျမျပင္မွေပ ၁၁၀၀ ခန္႔အျမင့္တြင္ စိုက္ထူထားသည္။ တံတား၏ပ်မ္းမွ် အျမင့္သည္ တံတားေအာက္ရွိလိႈိင္ဂူ ေအာက္တြင္ ျဖတ္သန္းစီးဆင္းေနေသာ ျမစ္ေရျပင္မွအထက္ေပ ၈၂၀ ျဖစ္ျပီး အျမင့္ဆံုးေထာက္တိုင္ေနရာ ရွိမီးရထားသံလမ္းသည္ တံတားေအာက္ေျမျပင္မွ ေပ ၃၃၅ အျမင့္တြင္တည္ရွိသည္။
တံတားတစ္ခုလံုးအတြက္ သံႏွင့္ သံမဏီတန္ခ်ိန္ ၄၃၁၁ တန္ သံမႈိေပါင္း ၁သန္း အသံုးျပဳခဲ႔ရသည္။ တံတားတိုင္ေပါင္း ၁၆ တိုင္ရွိရာ တံတား၏အလယ္တိုင္ မ်ားျဖစ္ျကသည့္ တိုင္အမွတ္ ၈ ႏွင့္ ၉ သည္ အျမင့္ဆံုးျဖစ္သည္။
ဂုတ္ထိပ္တံတားထူးျခားခ်က္မွာ အျခားေသာတံတားျကီးမ်ားကဲ႔သို႔ ျမစ္ေခ်ာင္းမ်ားကို ျဖတ္ေက်ာ္ ေဆာက္လုပ္ထားျခင္းမဟုတ္ဘဲ ေပ ၃၀၀ ေက်ာ္မတ္ ေဆာက္သည့္ လွ်ဴ ိျကီးႏွစ္ခုကို ျဖတ္သန္းတည္ေဆာက္ ထားျခင္းျဖစ္သည္။
တံတားျကီးေဆာက္လုပ္မႈ လုပ္ငန္းမ်ားကို ၁၈၉၉ ခု ဧျပီလ ( ၂၈ ) ရက္္တြင္ စတင္ေဆာင္ရြက္ခဲ႔ျပီး ၁၉၀၀ ျပည့္ႏွစ္ ဇန္နဝါရီလ ၁ ရက္ေန႔တြင္ ျပီးစီးခဲ႔ကာ ထိုေခတ္က ေငြက်ပ္ ( ၁၆၉၈၂၀၀ ) ကုန္က်ခဲ႔သည္.၁၉၀၃ ခုႏွစ္ တံတားျကီးကို စတင္အသံုးျပဳခဲ႔သည္။
အထက္ပါတင္ျပရက္စြဲသည္ လမ္းအူေျကာင္းေဖာက္ျခင္း သံေပါင္မ်ားသယ္ယူျခင္းႏွင့္ ေျမျပင္အေန အထားခ်ိန္ညွိျခင္းအပါအဝင္ ျဖစ္ပါသည္။ အမွန္တကယ္ တံတားအုတ္ျမစ္ခ်သည္မွ ျပီးစီးသည့္အထိမႈ တည္ေဆာက္ခ်ိန္ ကိုးလသာရွိခဲ႔သည္။
ဂုတ္ထိပ္တံတားသည္ ရွမ္းျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္းေနာင္ခ်ဴ ိႏွင့္ ေက်ာက္မဲအျကား မႏၱေလး လားရႈိး မီးရထားလမ္းေပၚတြင္တည္ရွိပါသည္။ အမွားပါရင္ေထာက္ျပျကပါ။
Credit: ho zide fee(အညာတရလုလင္ပ်ဴ ိ)
Via: Sai Laung Hein
#MyanmarDailyHotNews



